Sprzęgło to zespół elementów układu napędowego biorący udział w przekazywaniu momentu obrotowego z silnika na koła pojazdu. Zasada działania sprzęgła sama w sobie nie jest zbyt skomplikowana, ale jego praca wiąże się z transmitowaniem ogromnych ilości energii. Dlatego bardzo ważna jest odpowiednia eksploatacja i serwisowanie tego elementu. Jak dokładnie działa sprzęgło i co z tego wynika?
Do czego służy sprzęgło?
Sprzęgło znajduje się między silnikiem a skrzynią biegów. Łączy te elementy w taki sposób, że w chwili wciśnięcia pedału sprzęgła zostają one odseparowane. Dzięki efektywnemu wykorzystaniu momentu obrotowego pozwala to na płynną zmianę biegu lub wyhamowanie pojazdu. Kiedy pedał zostaje uwolniony, energia z wału korbowego silnika znowu swobodnie przenoszona jest do skrzyni biegów i wał napędowy, który odpowiada za ruch kół. Cały ten proces odbywa się z udziałem całego zespołu elementów, które składają się na sprzęgło i uczestniczą w przekazywaniu momentu obrotowego. Dodatkowo sprzęgło ma za zadanie niwelowanie powstających w czasie pracy układu drgań, więc od jego wydajnej pracy zależy również komfort jazdy.
Dobierz sprzęgło do swojego samochodu w sklepie sprzeglo.com.pl
Budowa i działanie sprzęgła
Najczęściej stosowany typ sprzęgła to sprzęgło jednotarczowe ścierne. Jego rdzeń składa się z trzech głównych elementów – tarczy sprzęgła, docisku i łożyska. Moment obrotowy jest przekazywany między nimi na skutek tarcia, które występuje, kiedy elementy układu są dociśnięte. Tarcza sprzęgła styka się z kołem zamachowym, które przytwierdzone jest do wału korbowego wychodzącego z bloku silnika. Oprócz ruchu obrotowego tarcza sprzęgła przesuwa się wzdłuż całego układu, dzięki czemu możliwe jest załączanie i rozłączanie napędu. Dzieje się to na skutek ruchu przesuwnego po wałku sprzęgła. Nacisk na tarcze umożliwia sprężyna talerzowa docisku, a ruch powrotny sprężyna umieszczona w obudowie tarczy, które pracują podczas wciskania i uwalniania pedału sprzęgła. Wałek sprzęgłowy posiada na jednym końcu wycięte frezy, na których montuje się tarcze, a z drugiej jest on połączony ze skrzynią biegów. Stamtąd ruch obrotowy przenoszony jest do dalszych elementów układu napędowego.
Co wynika za sposobu działania sprzęgła
W związku z ciągłym przepływem energii podczas pracy sinika sprzęgło jest jednym z tych elementów samochodu, który w miarę używania maszyny ulega znacznej eksploatacji. Najczęściej dotyczy to tarczy sprzęgła. Posiada ona na swojej powierzchni specjalne elementy cierne, które służą płynnemu rozłączaniu i załączaniu napędu. Z czasem elementy te ścierają się, a tarcza ma coraz mniejszą grubość. Efekt ten można zminimalizować poprzez odpowiednią regulację sprzęgła. Nie uchroni to jednak całkowicie przed wymianą tarczy, która prędzej czy później będzie konieczna. Najczęstszym objawem zużycia tarczy jest tak zwane „ślizganie się sprzęgła”, czyli zjawisko, kiedy wzrost obrotów silnika nie przekłada się w odpowiedni sposób na wzrost prędkości pojazdu. Podobnych problemów może przysporzyć koło zamachowe, jeżeli w układzie napędowym zastosowano koło dwumasowe. Rozwiązanie to znacznie poprawia komfort jazdy, ale przez obecność większej ilości elementów niż w kole jednomasowym, mechanizm ten ulega eksploatacji podobnie jak tarcza.
W momencie zużycia nie powinniśmy zwlekać z wymianą sprzęgła. W tym celu najlepiej zamówić odpowiedni zestaw elementów sprzęgła przez internet, a jego montaż zlecić w renomowanym warsztacie samochodowym. Dlaczego nie warto zamawiać pojedynczych elementów? Wprawdzie każdy może mieć inny czas eksploatacji, jednak zabierając się za każdy element osobno, narażamy się na ryzyko kolejnych usterek. Znacznie łatwiej jest wymienić wszystko naraz, zwłaszcza że postępując w ten sposób mamy pewności, że kupowane części będą tańsze i na pewno dopasowane. Dotyczy to również koła zamachowego dwumasowego, które zawsze warto wymienić razem z całym sprzęgłem.
